Çeçen Dil Dersleri 2

Konu: Çeçen Dil Dersleri 2 Salı Ekim 28, 2008 7:20 pm

JÜYRE - Sabah
DE - Gün.
SÜYRE - Akşam.
BÜYSA - Gece.
Bu ikisi tam bir gün oluştururlar: Gündüz-gece - DE-BÜYSA

Gün 24 saattir - DE BÜYSA – (24) TQHE Dİ’ SAXHT DU
Saat altmış dakikadır - SAXHT – (60) QUZTQHA MİNOT YU (HOUR)
Dakika altmış saniyedir - MİNOT – (60) QUZTQHA SEKUND YU (SECOND)
Hafta yedi gündür - KHİRA – (7) VORH DE-BÜYSA DU
Haftanın günleri: - KHİRANAN DENOSH:
Pazartesi - ORSHOT
Salı - SHİNARA
Çarşamba - QAARA
Perşembe - YEARA
Cuma - PHERASKA
Cumartesi - SHOT
Pazar - KHİRandE
Ay dört haftadır - BUTT - 4 (Dİ’) KHİRA DU
Yıl oniki aydır - SHO - 12 (SHİYTTA) BUTT

Şu anda kullanılan ay isimleri Rusçadan alınmadır:
Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım, Aralık.
Jilma Toba olarak Çeçence de kullanılan rus kökenli hiçbir kelimeyi kabul etmiyor bunun yerine İngilizce veya Türkçe kullanılmasını tavsiye ediyoruz.
JANUARY, FEBRUARY, MARCH, APRIL, MAY, JUNE, JULY, AUGUST, SEPTEMBER, OCTOBER, NOVEMBER, DECEMBER

Mevsimler - SHERAN ZAMANASH

Kış - JA
Yaz - ÄXKE
Sonbahar - GÜYRE
Bahar - BJÄSTE
Şimdi hangi sene? - HİNCA MÜLXA SHO DU?
Şimdi 2002 - HİNCA (2002) SHİ EZAR SHOLGHA SHO DU
Şimdi yılın hangi mevsimi? - HİNCA MÜLXA SHERAN ZAMA YU?
Şimdi sonbahar - HİNCA GÜYRE YU
Şimdi hangi ay? - HİNCA MÜLXA BUTT BU?
Şimdi kasım ayı - HİNCA NOYABAR (NOVEMBER) BUTT BU
Bugün günlerden hangisi? - TAXANA XHUN DE DU?
Bugün çarşamba - TAXANA QAARE DE DU
Bugün hangi gün? - TAXANA MÜLXA DE DU?
(Bugün ayın kaçı?)
Bugün ayın 27 si - TAXANA (27) TQHE VORHALGHA DU
Saat kaç - MACA SAXHT DÄLLA?
Şimdi saat sabahın dokuzu - HİNCA JÜYRANNA İSS SAXHT DÄLLA

MÜLXA - hangi?
HUN - ne?
МАSA - ne kadar, kaç?

BU DERSİN YENİ KELİMELERİ:
Gün-gece (24 saaf) - DE-BÜYSA
Saat - SAXHT
Dakika - MİNOT (RUSÇA)
Saniye - SEKUND (RUSÇA)
Hafta - КHİRA
Haftanın günleri - KHİRANA DENOSH
Pazartesi - ORSHOT
Salı - SHİNARA
Çarşamba - QAARA
Perşembe - YEARA
Cuma - PHERASKA
Cumartesi - SHOT
Pazar - KHİRandE
Ay - BUTT
Yıl - SHO
Tarih - TERAXH

Yılın zamanları ( mevsimler ) - SHERAN ZAMANASH
Kış - JA
Yaz - ÄXKE
Sonbahar - GÜYRE
Bahar - BJÄSTE

Başarılar (kolay gelsin)! - ÄTTO XÜLDA SHUNA!

ÖNEMLİ NOT: Çeçencede bazı kelimelerin sonundaki ( A ) harfi yazılmasına rağmen cümle içerisindeki durumuna bağlı olarak okunur veya okunmaz. Bu derste görüldüğü gibi

Bir çok yerde yazılmasına rağmen okunmamıştır.

Diğer önemli konu ise ( J ) harfi yazılmasına rağmen hiçbir cümle içerisinde Türkçedeki gibi J olarak okunmaz sadece yine okunmaz sadece yanında bulundu harfe sertlik verir.
[b]